Last Updated on March 6, 2021 by
વધતી મોંઘવારીની વચ્ચે આજે લોકો કોઈ એવા રોજગારની શોધમાં છે, જેમાં સરળતાથી ઘર પણ ચલાવી શકાય અને ભવિષ્ય માટે બચત પણ કરી શકાય. ત્યારે આવા સમયે ઓછા ખર્ચે બમ્પર કમાણીવાળો ધંધો ચોક્કસપણે લોકોનું ધ્યાન ખેંચી શકે છે. જણાવી દઈએ કે, હાલમાં જ અમુક વર્ષમાં ઈંડા અને મીટનું વેચાણ અને માગ ખૂબ વધી છે. તેથી આ વ્યવસાયમાં કમાણીના અવસર પણ વધી રહ્યા છે.
280-300 ઈંડા આપે છે આ પક્ષી
મોટા ભાગે લોકોનું ધ્યાન મરઘા અને બતક પાળવા તરફ જાય છે. દેશી મુરઘી એક વર્ષમાં સરેરાશ 150થી 200 જેટલા ઈંડા આપે છે, પણ અમે અહીં જે પક્ષી વિશે વાત કરવા જઈ રહ્યા છીએ, તે સરેરાશ 280થી 300 ઈંડા આપે છે. તેના પાલનમાં પણ ખૂબ જ ઓછો ખર્ચ આવે છે. અમે અહીં જે પક્ષીની વાત કરી રહ્યા છીએ તેનું નામ છે જાપાની બટેર.
ઓછા ખર્ચે વધારે કમાણી
તેના વિશે ઉત્તર પ્રદેશના ગોરખપુર સ્થિતી મહાયોગી ગોરખનાથ કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રના વૈજ્ઞાનિક ડૉ. વિવેક પ્રતાપ સિંહે તેના વિશે વિસ્તારથી માહિતી આપી છે. તેમણે જણાવ્યુ હતું કે, મરઘા પાલનની સરખામણીએ જાપાની બટેરનું પાલન ઓછા ખર્ચે થાય છે. જેમાં ઓછી જગ્યાની એક તો જરૂર પડે છે. ઉપરાંત તેના મિટ માટે પણ ઘરોમાં પાળવામાં આવે છે. જો કે, હવે માગ વધતા તેને વ્યવસાય માટે પણ પાળવામાં આવે છે, ઓછી દેખરેખમાં બટેરમાંથી સારૂ એવુ ઉત્પાદન મળે છે.
બટેર પાલનની યોગ્ય નશલ
ડૉ. વિવેક જણાવે છે કે, ખાસ કરીને મોટા ભાગે જાપાની બટેરને જ બટેર કહેવાય છે. પાંખના આધારે તેને અલગ અલગ ભાગમાં વહેંચવામા આવે છે. જેમ કે, ફરાઓ, ઈંગલિશ સફેદ, ટિક્સડો, બ્રિટશ રેઝ અને માચુરિયન ગોલ્ડન. દેશમાં જાપાની બટેર લાવવુ ખેડૂતો માટે મરઘા, બતક પાલન જેવા ક્ષેત્રમાં એક નવા વિકલ્પ તરીકે જોઈ શકાય છે. આ સાથે જ લોકોનો સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક આહાર આપવામાં પણ મહત્વનું સાબિત થશે.
તેઓ જણાવે છે કે, કેન્દ્રીય પક્ષી અનુસંધાન સંસ્થા, ઈઝ્ઝતદાર, બરેલીમાં સૌથી પહેલા બટેર પાલન માટે લાવવામાં આવ્યા હતા. જ્યાં તેના પર ખૂબ સંશોધન કરવામાં આવ્યું. આહારના રૂપમાં તેનો ઉપયોગ થાય જ છે. બટેરના અન્ય વિશેષ ગુણ છે, જે વ્યવસાયિક રીતે લાભકારક ઈંડા અને મીટ ઉત્પાદનમાં મદદ કરે છે.
45 દિવસનું પક્ષી થાય કે ઈંડા આપવાની શરૂઆત કરે છે બટેર
જાપાની બટેર દર વર્ષે ત્રણથી ચાર પેઢીને જન્મ આપવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. માદા બટેર 45 દિવસની ઉંમરથી જ ઈંડા આપવાનું શરૂ કરે છે. તથા 60 દિવસમાં તો તે પૂર્ણ ઉત્પાદનની સ્થિતીમાં આવી જાય છે. અનુકુળ વાતાવરણ મળવા પર બટેર લાંબા સમય સુધી ઈંડા આપે છે. તેમણે જણાવ્યુ હતું કે, માદા બટેર વર્ષમાં સરેરાશ 280 ઈંડા આપી શકે છે.
1 મરઘાની જગ્યામાં 8-10 બટેરનું પાલન
વિવેક જણાવે છે કે, એક મરઘા માટે જેટલી જગ્યાએ જોઈએ તેટલી જગ્યામાં તો 8-10 મરઘા આવી જાય છે. નાના કદમાં હોવાના કારણે તેનુ પાલન પણ સરળતાથી કરી શકાય છે. બટેર પાલનમાં દાણાનો વપરાશ સરેરાશ થાય છે. શારીરિક વજનમાં તેજીના કારણે તે 5 અઠવાડીયામાં જ ખાવા માટે યોગ્ય બની જાય છે.
ઈંડા અને માંસમાંથી મળે છે પોષક તત્વ
બટેરના ઈંડા અને માંસની માત્રામાં અમીનો અમ્લ, વિટામીન, વસા અને અન્ય પોષક પદાર્થો મળે છે. જે સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. મરઘાની સરખામણીએ બટેરોમાં સંક્રમિત રોગો પણ ઓછા ફેલાય છે. આ સાથે બિમારીઓને રોકવા માટે બહુ જ ઉપયોગી છે. મરઘાની જગ્યાએ તેને કોઈ પણ પ્રકારની રસી આપવાની પણ જરૂર નથી. બટેરમાં પ્રજનન ક્ષમતા વધારે હોવાના કારણે તેના ઈંડા સેવવામાં પણ સારી ગુણવતા રહેલી છે. જેના કારણે તેમની સંખ્યામાં ખાસ્સો એવો વધારો થાય છે.
રાખવા માટેની વ્યવસ્થા
લાઇટિંગ
જાપાની ક્વેઈલ્સ તેજસ્વી પ્રકાશને સહન કરતું નથી, પણ તે સંપૂર્ણ અંધારામાં રાખી શકાતા નથી. શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ એ ઓરડામાં એક અથવા બે વિંડો હશે જે કોષોથી થોડી મીટર દૂર સ્થિત છે. ઇંડા મૂકવાના સમયે દિવસના પ્રકાશની લંબાઈ 15-17 કલાક છે, પ્રકાશની તીવ્રતા 1 ચોરસ મીટર દીઠ 4 ડબ્લ્યુ કરતાં વધારે નથી.
તાપમાનની સ્થિતિ
હવાનું તાપમાન મજબૂત વધઘટ ન આપવું તે અત્યંત અગત્યનું છે, ધોરણ 18-21 ડિગ્રી છે.હવા ભેજ ઘરમાં 70% કરતા વધારે ન હોવી જોઈએ. જો દર ખૂબ ઊંચો હોય, તો મોલ્ડ અને પેથોજેનિક બેક્ટેરિયા કે જે ક્વેઈલ્સ અને ઇંડાને ચેપ લાવી શકે છે તે કોશિકાઓ અંદર વિકસી શકે છે.
વેન્ટિલેશન
જાપાની ની યોગ્ય જાળવણીમાં એક મહત્વની ભૂમિકા વિન્ડોઝની મદદથી અથવા છતમાં વિશિષ્ટ છિદ્રો સાથે રાઉન્ડ-ધી-ક્લોક વેન્ટિલેશનની સંસ્થા દ્વારા ભજવવામાં આવે છે. જો કે, કોષો કોઈપણ ડ્રાફ્ટ્સમાં ખુલ્લા થવું જોઈએ નહીં.
READ ALSO
- Dev post create for auto notification 35
- Dev post create for auto notification 34
- Dev post create for auto notification 33
- Dev post create for auto notification 32
- Dev post create for auto notification 31
