Last Updated on February 26, 2021 by
કૃષિમંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમરે કહ્યું કે સરકાર વાંસની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. એનાથી ખેડૂતોની આવક વધારવામાં મદદ મળશે. મંત્રીએ ભારતમાં વાંસની ખેતીને લઇ અવસરો અને પડકારો પર રાષ્ટ્રીય પરિચર્ચાને વર્ચ્યુઅલ રીતે સંબોધિત કરતા ગુરિવારે એ વાત કહી. એક અધિકારીક નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું કે બે દિવસના આ કાર્યક્રમનું આયોજન રાષ્ટ્રીય વાંસ મિશન, નીતિ આયોગ અને ઈન્વેસ્ટ ઇન્ડિયાએ કહ્યું છે.
તોમરે કહ્યું કે સરકાર વાંસ ક્ષેત્રે વિકાસ માટે તપાસ કરી રહી છે. વાંસની ખેતી ખેડુતની આવક ડબલ કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ ફસલ બની શકે છે. એનાથી રોજગારના અવસર વધશે થતા પૂર્વોત્તરના લોકોની આજીવિકામાં સુધાર આવશે.
મોદી સરકાર ચલાવી રહી છે યોજના
દેશમાં ખેડૂતોના વિકાસ માટે મોદી સરકાર ઘણી યોજના ચલાવી રહી છે. નેશનલ બામ્બુ મિશન પણ એ જ કેટલીક યોજનાઓમાંથી એક છે. નેશનલ બામ્બુ મુશન હેઠળ વાંસની ખેતી કરી લાખોની કમાણી કરી શકો છો. નેશનલ બામ્બુ મિશન હેઠળ જો તમે વાંસની ખેતી કરો છો તો તમને પ્રતિ પ્લાન્ટ 120 રૂપિયા સરકાર તરફથી આપવામાં આવશે. આવો જાણીએ કેવી રીતે શરુ કરી શકો છો વાંસની ખેતી.
જણાવી દઈએ કે મોદી સરકારે 2018માં વાંસને ઝાડની કેટેગરીમાંથી હટાવી દીધું હતું. હવે તમે કોઈ પણ રોકટોક વગર સરળતાથી વાંસની ખેતી કરી શકો છો. જો કે એવું માત્ર ખાનગી જમીન માટે કરવામાં આવ્યું છે, જો ફોરેસ્ટ જમીન પર વાંસ છે એના પર છૂટ નથી. ત્યાં વન કાનૂન લાગુ થશે.
પહેલા નક્કી કરો કયા કામ માટે વાંસ લગાવી રહ્યા છે
સરકારી નર્સરીથી ફ્રીમાં પ્લાન્ટ મળશે. એની 136 પ્રજાતિઓ છે. અલગ અલગ કામ માટે અલગ અલગ પ્લાન. પરંતુ એમાંથી 10નો ઉપયોગ સૌથી વધુ થઇ રહ્યો છે. આ જોઈ પ્રજાતિની પસંદગી કરવી પડશે કે તમે કયા કામ વાંસ રોપી રહ્યા છો.
કેટલા વર્ષોમાં ખેતી તૈયાર છે?
વાંસની ખેતી સામાન્ય રીતે ત્રણથી ચાર વર્ષમાં તૈયાર થાય છે. લણણી ચોથા વર્ષે શરૂ થઈ શકે છે. તેનો પ્લાન્ટ ત્રણથી ચાર મીટરના અંતરે વાવેતર કરવામાં આવ્યો હોવાથી, તમે તેની મધ્યમાં બીજી કેટલીક ખેતી કરી શકો છો. તેના પાંદડા એનિમલ ફીડ તરીકે વાપરી શકાય છે. જો આપણે વાંસ વાવશું, તો ફર્નિચર માટેના ઝાડને કાપવું ઓછું થશે. આની મદદથી તમે પર્યાવરણની સુરક્ષા પણ થશે. અત્યારે ચીનમાંથી ઘણા બધા ફર્નિચર મેળવી રહ્યા છીએ, જેથી તમે તેની ખેતી કરીને આયાત ઘટાડી શકો.
ખેડૂતને સરકાર તરફથી કેટલી સહાય મળશે ?
ત્રણ વર્ષમાં, સરેરાશ પ્લાન્ટ દીઠ 240 રૂપિયા ખર્ચ થશે. જેમાંથી સરકારી સહાય પ્લાન્ટ દીઠ રૂ .120 મળશે. ઉત્તર પૂર્વ સિવાય અન્ય વિસ્તારોમાં, 50 ટકા સરકારી અને 50 ટકા ખેડુતો તેની ખેતી માટે રોજગારી મેળવશે. કેન્દ્રિય હિસ્સો 60 ટકા અને સરકારના હિસ્સામાં 40 ટકા રાજ્યનો હિસ્સો રહેશે. જ્યારે ઉત્તર પૂર્વમાં 60% સરકારી અને 40% ખેડુતો વાવેતર કરશે. 60 ટકા સરકારી નાણાં કેન્દ્રના 90 ટકા અને રાજ્ય સરકારનો 10 ટકા હિસ્સો હશે. જિલ્લામાં તેના નોડલ અધિકારી તમને સંપૂર્ણ માહિતી આપશે.
તમે કેટલી કમાણી કરશો?
જરૂરિયાત અને જાતિઓના આધારે, તમે એક હેક્ટરમાં 1500 થી 2500 છોડ રોપણી કરી શકો છો. જો તમે 3 x 2.5 મીટરમાં પ્લાન્ટ રોપશો, તો એક હેક્ટરમાં લગભગ 1500 છોડ વાવવામાં આવશે. એકસાથે તમે બે છોડ વચ્ચેની જગ્યામાં બીજો પાક ઉગાડી શકો છો. 4 વર્ષ પછી, તમે 3 થી 3.5 લાખ રૂપિયા કમાવવાનું શરૂ કરશો. દર વર્ષે ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવાની જરૂર નથી. કારણ કે વાંસનો છોડ લગભગ 40 વર્ષ સુધી ચાલે છે.
જો તમે અન્ય પાકની સાથે ખેતરની પટ્ટી પર 4 x 4 મીટર વાંસ વાવો તો ચોથા વર્ષથી એક હેક્ટરમાં આશરે 30 હજાર રૂપિયાની આવક શરૂ કરી દેશો. તેની ખેતી ખેડૂતનું જોખમ ઘટક ઘટાડે છે. કારણ કે ખેડૂત વાંસની વચ્ચે અન્ય ખેતી પણ કરી શકે છે.
વાંસમાંથી તમે શું બનાવી શકો છો?
વાંસ બાંધકામ ઉપયોગમાં છે. તમે તેની સાથે ઘર બનાવી શકો છો. ફ્લોરિંગ કરી શકે છે. ફર્નિચર બનાવી શકે છે. તમે હેન્ડિક્રાફ્ટ અને જ્વેલરી બનાવીને કમાણી કરી શકો છો. બાબુ પાસેથી સાયકલ પણ બનાવવામાં આવી રહી છે. કૃષિ મંત્રાલયના અધિકારીઓનો દાવો છે કે સેન્ટ્રલ બિલ્ડિંગ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (સીબીઆરઆઈ), રૂડકીએ તેને બાંધકામના કામમાં વાપરવાની મંજૂરી આપી છે. હવે શેડ નાખવા માટે સિમેન્ટને બદલે વાંસની ચાદર પણ તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે.
Read Also
- Dev post create for auto notification 35
- Dev post create for auto notification 34
- Dev post create for auto notification 33
- Dev post create for auto notification 32
- Dev post create for auto notification 31